Αφιέρωμα στην εφημερίδα “Ποντιακή Γνώμη”, φύλλο Απριλίου 2013
Η «Ποντιακή Γνώμη», όλα αυτά τα χρόνια, κάλυψε αρκετά παραστατικά τις εξελίξεις γύρω από τοΚουρδικό Ζήτημα, που είναι μια από τις δυο σημαντικές παραμέτρους του Νέου Ανατολικού Ζητήματος. Τώρα που το Κουρδικό Ζήτημα έχει πάρει το δρόμο προς την πολιτική λύση, αναδεικνύεται σταδιακά το ζήτημα των Αλεβιτών, που ξεπερνούν τα 15 εκατομμύρια στο σύνολο της τουρκικής επικράτειας.
Οι Αλεβίτες είναι λαός που έχει υιοθετήσει έναν ειρηνικό τρόπο ζωής, ο οποίος στηρίζεται σε βασικές αρχές όπως ο σεβασμός της ζωής, ο διάλογος, η ανεκτικότητα προς τους άλλους, ο σεβασμός της γυναίκας, αρχές που πρεσβεύει η πίστη τους, την οποία οι ίδιοι δεν θεωρούν καν θρησκεία, αλλά φιλοσοφία και τρόπο ζωής.
Παραθέτουμε παρακάτω μια συνέντευξη του Γενικού Προέδρου της Ομοσπονδίας Συλλόγων Αλεβί – Μπεκτασί Σελαχατίν Οζέλ, που έδωσε στη δημοσιογράφο Εζκγί Μπασαράν, της εφημερίδαςΡαντικάλ, στην οποία περιγράφεται και ορίζεται με αδρές γραμμές το πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται το ζήτημα των Αλεβιτών της Τουρκίας.
Oι Αλεβίτες πιστεύουν στον Ιμάμη Αλί, ο οποίος εικονίζεται εδώ με τους λοιπούς ένδεκα ιμάμηδες. Δώδεκα ιμάμηδες, κατ’ αντιδιαστολή των δώδεκα μαθητών του Ιησού. |
Οι Αλεβίτες και το Κουρδικό Κίνημα
Οι Αλεβίτες, που μέχρι τώρα είχαν μεταξύ τους διαφορές για τις προτεραιότητες του αγώνα τους, ανέλαβαν μια σημαντική πρωτοβουλία το περασμένο Σάββατο στην Καισάρεια. Συγκεντρώθηκαν κάτω από μια στέγη όλες οι οργανώσεις των Αλεβιτών και συζήτησαν για τη διαδικασία επίλυσης του Κουρδικού, για τις εξελίξεις στη Συρία και για άλλα θέματα που επηρεάζουν την πορεία του Αλεβιτικού Ζητήματος. Στη συγκέντρωση αυτή συναντηθήκαμε με τον κ. Οζέλ και συζητήσαμε αυτά τα θέματα.
Ερώτηση: Το Σάββατο συγκεντρώθηκαν όλοι οι σύλλογοι των Αλεβιτών στην Καισάρεια, για να συζητήσουν τη στάση τους στη διαδικασία επίλυσης του Κουρδικού. Το επέβαλαν κάποιοι ειδικοί λόγοι;
Απάντηση: Όχι. Εμείς είναι αρκετός καιρός που συγκεντρωνόμαστε όλοι μαζί. Άλλωστε, έχουν ειπωθεί τόσα πολλά ρατσιστικά εναντίον μας, που μας έκαναν να ξεχάσουμε τις όποιες μεταξύ μας διαφορές. Άλλωστε, το ποιοι είναι οι σύλλογοι Αλεβιτών που είτε τους ίδρυσε το κράτος για τους δικούς του λόγους είτε ιδρύθηκαν για ιδιοτελείς και προσωπικούς σκοπούς, άρχισε σιγά-σιγά να βγαίνει στην επιφάνεια. Εμείς είμαστε μια κοινότητα που στηρίζεται στο διαρκή διάλογο. Και μέσα από αυτόν συμφωνήσαμε σε μερικά ζητήματα, όπως να γίνει μουσείο το ξενοδοχείο Μαντιμάκ1, να αναγνωριστούν οι ιεροί μας χώροι, να επανακαθοριστούν οι αρμοδιότητες και οι δράσεις της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων. Φυσικά, να πούμε πως το γεγονός ότι συγκεντρωθήκαμε όλοι μαζί, παραμερίζοντας τις όποιες διαφορές, το χρωστάμε στη διαλεκτική του Πρωθυπουργού μας!
Ερώτηση: Πώς δηλαδή;
Απάντηση: Οι δηλώσεις αλλά και η πολιτική πρακτική που ακολουθεί ο κ. Ταγίπ για μας τους Αλεβίτες, μας κρατά σε εγρήγορση και ενωμένους όλους τους Αλεβίτες. Να είναι καλά, όταν αναφέρεται στους Αλεβίτες, ο λόγος του είναι διασπαστικός, ρατσιστικός. Με αφορμή αυτή τη συμπεριφορά, μας δόθηκε η ευκαιρία να κατανοήσουμε όλοι μας, πόσο άνευ σημασίας και πόσο άκαιρες είναι οι όποιες διαφορές και διαφωνίες που έχουμε μεταξύ μας. Μας δόθηκε η ευκαιρία να καταλάβουμε ότι βρισκόμαστε στη μέση ενός αγώνα επιβίωσης. Στη διάρκεια του δημοψηφίσματος ο Πρωθυπουργός στο πρόσωπο του Κιλιτσντάρογλου έκανε τα πλήθη να γιουχάρουν όλους τους Αλεβίτες. Αν δεν είχαμε συσπειρωθεί σε μια τέτοια κατάσταση, πότε θα συσπειρωνόμασταν;
Ερώτηση: Φυσικά, δεν ήταν η πρώτη φορά που ακούσατε ρατσιστικά σχόλια για τους Αλεβίτες στη διάρκεια της Δημοκρατίας (από το 1923);
Απάντηση: Έχετε δίκιο. Πόσα και πόσα δεν υποστήκαμε. Και από τους δεξιούς και από τους αριστερούς. Τι Τανσού Τσιλέρ και τι Μετούτ Γιλμάζ είδαμε. Όμως ποτέ ως τώρα δεν αντιμετωπίσαμε μια τόσο συστηματική στοχοποίηση. Και είναι συστηματική γιατί πρόκειται για μια στρατηγική. Γι’ αυτό θεωρούμε ότι δεν ήταν κάποια γκάφα κάθε φράση που εκτοξεύθηκε εναντίον των Αλεβιτών. Όλα εντάσσονται στα πλαίσια ενός σχεδίου, μιας στρατηγικής! Αυτό το έχουμε αντιληφθεί πλέον!
Ερώτηση: Ποιος είναι ο στόχος τους;
Απάντηση: Θέλουν να δημιουργήσουν ένα σουνιτικό μέτωπο-μπλοκ στη Μέση Ανατολή. Σχεδιάζεται δε η Τουρκία να έχει ηγετικό ρόλο σ’ αυτό το μπλοκ. Για μας τους Αλεβίτες υπάρχει χώρος σ’ αυτήν την εικόνα; Αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει. Γι’ αυτό ο αγώνας μας έχει μετατραπεί σε έναν αγώνα επιβίωσης, κάτι που επιβάλλει την ενότητά μας σ’ αυτόν τον αγώνα. Κοιτάξτε, σε σφαγές που γίνονται στο Ιράν και το Ιράκ, η Τουρκία δεν βγάζει άχνα. Αν παρατηρήσετε, οι άνθρωποι που σφάζονται είναι Σιίτες ή Αλεβίτες. Δυστυχώς, αν δεν είσαι Σουνίτης, δεν έχεις τύχη σ’ αυτά τα χώματα.
Ερώτηση: Στο ζήτημα της Συρίας ποια είναι η στάση των Αλεβιτών της Τουρκίας;
Απάντηση: Ακόμα και να κάνετε αυτήν την ερώτηση σ’ εμάς, είναι άτοπο και αδιανόητο. Εμείς είμαστε Αλεβίτες. Το όνομά μας είναι ειρήνη, το επώνυμό μας ειρήνη, η θρησκεία μας ειρήνη. Όταν πεθαίνουν σε κάποιο σημείο της γης άνθρωποι, εμείς δεν περιμένουμε να μάθουμε την ταυτότητά τους για να επαναστατήσουμε. Εμείς δεν υποστηρίζουμε ούτε τον Άσαντ ούτε τον λεγόμενο Ελεύθερο Συριακό Στρατό (ΕΣΣ). Πρέπει να σημειώσουμε όμως ότι οι Νουσαϊρίτες της Αντιόχειας επηρεάζονται άμεσα από την υπόθεση αυτή. Όχι μόνο επειδή έχουν συγγενείς στη Συρία. Άρχισαν να τους συμπεριφέρονται άσχημα μέσα στην ίδια τους την πατρίδα, μόνο και μόνο επειδή είναι Νουσαϊρίτες. Φοβούνται πολύ από τον ΕΣΣ. Τα δε ΜΜΕ, όταν αναφέρονται στις εξελίξεις και τα προβλήματα που προέρχονται από τα γεγονότα στη Συρία, πάντα ξεχνούν να αναφερθούν στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συμπατριώτες μας οι Νουσαϊρίτες. Πρέπει να σημειώσουμε το εξής: Πριν αρχίσει αυτός ο πόλεμος, το 90% των Αλεβιτών της Τουρκίας δεν γνώριζε ότι ο Άσαντ είναι Αλεβίτης. Το μάθαμε μετά, αφ’ ότου άρχισε ο πόλεμος. Τότε τα ΜΜΕ «ανακάλυψαν» ότι είναι Αλεβίτης, όταν άρχισαν να αναφέρονται στα εγκλήματά του! Όμως ο Άσαντ δεν έγινε Αλεβίτης όταν άρχισε ο πόλεμος. Ήταν και πιο πριν, όταν έκαναν στενές σχέσεις μαζί του, όταν τον παρουσίαζαν ως φίλαθλο και τον φιλοξενούσαν στους αγώνες της Φενερμπαχτσέ. Όμως εμείς τότε δεν το γνωρίζαμε. Όταν ένοιωσαν την ανάγκη να τον παρουσιάσουν ως δικτάτορα, τότε θυμήθηκαν ότι είναι και Αλεβίτης. Αυτό γινόταν πάντα σε ζητήματα που αφορούσαν εμάς τους Αλεβίτες.
Ερώτηση: Τι σημαίνει αυτό;
Απάντηση: Αυτό σημαίνει ότι δεν χάνουν την ευκαιρία να διασυνδέουν πάντα οτιδήποτε κακό με τον Αλεβιτισμό. Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο Σουσουρλούκ, είπε κανείς ότι ο Αμπντουλλάχ Τσατλί ήταν Χανεφί Σουνίτης; Όχι. Όταν όμως αναφέρονταν στον Χουσεΐν Κοτζαντάγ, που βρισκόταν μαζί με τον Τσατλί στο ίδιο αυτοκίνητο, μίλησαν για Αλεβίτη Αστυνομικό Διευθυντή. Στις αναφορές που γίνονται εσχάτως για το ΡΚΚ, παρατηρούμε την ίδια πρακτική.
Ερώτηση: Τι εννοείτε;
Απάντηση: Βλέπουμε άρθρα που μιλούν για μια πτέρυγα που υπάρχει μέσα στο ΡΚΚ η οποία δεν θέλει τη λύση και πως η πτέρυγα αυτή είναι γεράκια του πολέμου. Αυτή η πτέρυγα, λοιπόν, αποτελείται από Αλεβίτες, σύμφωνα με τους διακινητές αυτής της άποψης. Με άλλα λόγια, αυτοί που θέλουν τη συνέχιση του πολέμου, είναι Αλεβίτες. Άρα, αν εκκαθαριστούν όλοι αυτοί από τις τάξεις του ΡΚΚ, όλα θα κυλίσουν πιο εύκολα και πιο ομαλά! Και θα πρέπει να καταβάλει κανείς πολλές προσπάθειες για να παρουσιάσει μια θρησκεία που είναι ταυτισμένη με την ειρήνη και την αδελφότητα, ως πολεμοκάπηλη και ως πολεμοχαρή. Το κράτος μας πάντα κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες γι’ αυτό κι εμείς του επιστρέφουμε τους χαρακτηρισμούς! Κοιτάξτε, εγώ συνδέω όλα όσα λένε για τους Αλεβίτες του ΡΚΚ με το έγκλημα που έγινε στο Παρίσι. Εγώ δεν είμαι κράτος και δεν διαθέτω πηγές πληροφοριών, όμως σε κάθε περίπτωση δεν απαγορεύεται να ενώνω τα κομμάτια του παζλ και να βγάζω συμπεράσματα. Αμέσως μετά την εμφάνιση αυτών των δημοσιευμάτων, που παρουσίαζαν τους Αλεβίτες του ΡΚΚ ως γεράκια που ήθελαν τη συνέχιση του πολέμου, έγινε το έγκλημα στο Παρίσι. Και τα τρία κορίτσια που σκοτώθηκαν στο Παρίσι, ήταν Αλεβίτισες. Δεν είναι δυνατόν αυτό να μην προκαλεί τις υποψίες μας.
Ερώτηση: Δεν έχουμε καταλάβει τη στάση που τηρούν οι σύλλογοι των Αλεβιτών στη διαδικασία πολιτικής λύσης του Κουρδικού.
Απάντηση: Η θέση μας είναι ξεκάθαρη, όμως μάλλον δεν την εξηγήσαμε σωστά. Πάντως μένω έκπληκτος, γιατί όταν δεν είχε κανείς το θάρρος να πει μια λέξη εναντίον του πολέμου και των εγκλημάτων που γίνονταν, προτού ξεκινήσει η διαδικασία της εκεχειρίας και της κατάπαυσης του πυρός, εμείς ήμασταν στο Ντιγιάρμπακιρ, το Ρομπόσκι… Μήνες πριν συγκροτήσαμε επιτροπές και είπαμε να μεσολαβήσουμε για να απελευθερωθούν οι αιχμάλωτοι που κρατούσε το ΡΚΚ. Δεν πήραμε απάντηση. Μετά, όταν άλλαξε η κατεύθυνση του ανέμου, το ΡΚΚ αποφάσισε να τους απελευθερώσει. Στην αντιπροσωπεία που πήγε να τους παραλάβει, δεν υπήρχε ούτε ένας εκπρόσωπος των Αλεβιτών. Το BDP θα μπορούσε να πει τότε ότι «οι οργανώσεις των Αλεβιτών κατέβαλαν προσπάθειες επί μήνες για την απελευθέρωση αυτών των ανθρώπων, ας συμπεριλάβουμε στην αντιπροσωπεία έναν εκπρόσωπό τους». Δεν το έπραξε. Αυτό δεν έπρεπε να γίνει.
Ερώτηση: Είναι αλήθεια ότι οι Αλεβίτες είναι θυμωμένοι το τελευταίο διάστημα με το κουρδικό πολιτικό κίνημα;
Απάντηση: Θυμωμένοι όχι, πιο σωστά δυσαρεστημένοι. Εμείς δεν είναι δυνατόν να αποδεχτούμε την αναφορά που έκανε ο Οτζαλάν σε «ισλαμική ένωση», στο μήνυμα που έδωσε στο Νεβρόζ. Εμείς έχουμε υποφέρει χρόνια τώρα από αυτό που λέγεται τουρκοϊσλαμική σύνθεση. Τώρα ακούμε για Κουρδο-Τουρκο-Ισλαμική σύνθεση, και αυτό που έχουμε να περιμένουμε απ’ αυτό, είναι πάλι καταπίεση και προβλήματα. Ως ένας λαός που υποφέραμε πολλά από πολιτικές που μας διαφοροποιούσαν και μας περιθωριοποιούσαν επί δεκαετίες, θα θέλαμε κάτι πιο περιεκτικό και κάτι πιο δημοκρατικό, κάτι που δυστυχώς δεν έγινε!
Ερώτηση: Όμως πιο μετά και ο Οτζαλάν, αλλά και άλλα ηγετικά στελέχη του Κουρδικού Κινήματος, όπως ο Καραγιλάν, ο Ζουμπεΐρ Αϋντάρ και ο Ρεμζί Καρτάλ, προσπάθησαν να διορθώσουν τα πράγματα, λέγοντας ότι δεν κατανοήσατε σωστά το μήνυμα…
Απάντηση: Μάλιστα, ακούσαμε και διαβάσαμε αυτές τις εξηγήσεις, όμως αυτό δεν αρκεί. Θα δούμε με τον καιρό πόσο περιεκτικοί και πόσο ανεκτικοί είναι. Μην ξεχνάτε ότι εμείς ζήσαμε περιπτώσεις όπως ο Ιδρίσι Μπιτλίσι2… Αυτά που λένε τώρα, όταν τα συνδυάσει κανείς με εκείνες τις μνήμες… Πώς να μην ανησυχούμε λοιπόν;
Ερώτηση: Το κουρδικό πολιτικό κίνημα από την πλευρά του λέει ότι «εμείς τόσα χρόνια πολεμήσαμε και υπερασπιστήκαμε τα δικαιώματα των Αλεβιτών. Τώρα αυτοί κόλλησαν σε μια λέξη και μας υποψιάζονται»…
Απάντηση: Μα εμείς αυτό δεν το αποδεχόμαστε. Όχι. Το Κουρδικό Κίνημα υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των Κούρδων, έδωσε αγώνες γι’ αυτά. Όμως δεν έχω καταλάβει τι έκανε επί χρόνια για τη θέση και τα δικαιώματα των Αλεβιτών. Δεν γνωρίζω. Μετά την πυρπόληση των Αλεβιτών στη Σεβάστεια, έγινε η σφαγή στο χωριό Μάσμπαγλαρ3. Το έκανε το ΡΚΚ. Αν το Κουρδικό Κίνημα υπερασπίστηκε μ’ αυτόν τον τρόπο τα δικαιώματα των Αλεβιτών, εμείς δεν το ζητήσαμε, δεν το θέλουμε. Εκεί που είναι το αίμα και ο πόλεμος, δεν είμαστε εμείς. Δεν επιλέγουμε αυτόν το δρόμο για να υπερασπιστούμε και να εξασφαλίσουμε τα δικαιώματά μας, κανείς να μην επιλέξει αυτόν το δρόμο, χρησιμοποιώντας το όνομά μας. Εγώ εδώ μιλώ για τις βασικές μας αρχές, να μη θεωρήσει κανείς ότι είμαστε εναντίον της ειρήνης.
Ερώτηση: Δηλαδή, οι οργανώσεις των Αλεβιτών θα συμβάλλουν στη διαδικασία ειρηνικής επίλυσης του Κουρδικού;
Απάντηση: Εμείς πάντα αυτό προσπαθούσαμε, όμως δεν μας άκουγε κανείς. Αν ο πρωθυπουργός μάς ζητούσε να επιλέξουμε εμείς μια προσωπικότητα ανάμεσά μας, για να εκπροσωπήσει τους Αλεβίτες στην Επιτροπή Σοφών που συγκροτήθηκε για το Κουρδικό, θα ήταν πιο σωστό. Όμως αυτός επέλεξε μόνος του τον κατά τη δική του άποψη κατάλληλο, τον Ιζεττίν Ντογάν. Καλώς. Εμείς παρακολουθούμε αυτήν τη διαδικασία με καλές προθέσεις. Και θέλουμε να μοιραστούμε τους προβληματισμούς μας. Ολόκληρη η Τουρκία θέλει να σταματήσει η αιματοχυσία. Όμως υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το αν μετατραπεί ή όχι αυτή η κατάπαυση του πυρός σε δημοκρατία. Εμείς θέλουμε να μοιραστούμε τις απόψεις μας γι’ αυτό το θέμα. Χθες η Σεμπαχάτ Τουντζέλ, από το BDP, μας κάλεσε σε ένα συνέδριο (εννοεί ένα από τα τέσσερα συνέδρια που πρότεινε να γίνουν ο Οτζαλάν). Θα αξιολογήσουμε την πρόσκληση αυτή και θα αποφασίσουμε σχετικά.
1. Το έγκλημα του Μαντιμάκ: Στις 2 Ιουλίου 1993, Αλεβίτες διανοούμενοι απ’ όλη την Τουρκία συγκεντρώθηκαν στο ξενοδοχείο Μαντιμάκ της Σεβάστειας, στα πλαίσια των εκδηλώσεων του πολιτιστικού συλλόγου Πιρ Σουλτάν Αμπντάλ. Ισλαμιστές, υποκινούμενοι από τις μυστικές υπηρεσίες του τουρκικού κράτους, πυρπόλησαν το ξενοδοχείο, με αποτέλεσμα να καούν 33 συγγραφείς, ποιητές, καλλιτέχνες και διανοούμενοι Αλεβίτες. Φυσικά, κανένας δεν τιμωρήθηκε για το έγκλημα αυτό.
2. Ιδρίσι Μπιτλίσι: Κούρδος πολιτικοθρησκευτικός ηγέτης, που βοήθησε τον Σουλτάνο Γιαβούζ Σελίμ στον πόλεμο εναντίον του αλεβιτικού βασιλείου των Σαφαβιδών (1514). Κατηγορείται ότι μαζί με τον σουλτάνο διέπραξε απίστευτες σφαγές εις βάρος των Αλεβιτών – Μπεκτασίδων της Ανατολίας.
3. Μάσμπαγλαρ: Μόλις τρεις ημέρες μετά το έγκλημα στο ξενοδοχείο Μαντιμάκ, στις 5 Ιουλίου 1993, αντάρτες του ΡΚΚ επιτέθηκαν στο σουνιτικό χωριό Μπάσμπαγλαρ, του νομού Ερζιγκιάν, και σκότωσαν 33 χωρικούς. Μιλώντας για την επίθεση στο χωριό, ο Οτζαλάν παραδέχτηκε ότι το έκαναν αντάρτες του ΡΚΚ, χωρίς την έγκρισή του και κατόπιν πρωτοβουλίας του τοπικού διοικητή δόκτορα Μπαράν, ο οποίος ήταν Αλεβίτης.
Aλεβίτης γέροντας-σοφός, που απολαμβάνει του σεβασμού της κοινωνίας των Αλεβιτών. Στο πρόσωπό του μπορεί να διακρίνει κανείς την ηρεμία και την πραότητα, χαρακτηριστικά των Αλεβιτών, σε αντιπαραβολή με το σκληρό βλέμμα των ιερωμένων Σουνιτών, στο οποίο επίσης αντικατοπτρίζεται η θρησκευτική οργή που υπάρχει στην σουνιτική κοινωνία, που εκφράζεται πολλές φορές με πράξεις ανείπωτης βίας. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.