Πεθαίνοντας στο χωράφι!

ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ: ΜΕΓΑΛΗ ΠΛΗΓΗ ΚΙ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΓΑ

Τα αγροτικά ατυχήματα που συμβαίνουν στη χώρα μας είναι διπλάσια από τα εργατικά! Αυτό προκύπτει από την πρώτη ελληνική μελέτη για τους τραυματισμούς αγροτών, που δείχνουν ότι κάθε χρόνο καταγράφονται στη χώρα μας περισσότερα από 38.000 αγροτικά ατυχήματα, ενώ τα εργατικά είναι περίπου 16.800.

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ,

γραμματέα του Συνδέσμου Ενώσεων Αγροτουρισμού Ελλάδος

Την Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011, στην Κούλουρα Ημαθίας, ο 55χρονος αγρότης Κ. Μπρανιώτης βρήκε τραγικό θάνατο στην προσπάθειά του να βάλει με βοηθητικά καλώδια μπρος το τρακτέρ του, το οποίο και τον παρέσυρε.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Νέων Αγροτών Ημαθίας κ. Νίκος Αγγελόπουλος λέει ότι «τα αγροτικά ατυχήματα, μαζί με τις αγροτικές επαγγελματικές ασθένειες, είναι ο λιγότερο ερευνημένος τομέας, και βέβαια δεν έχουν επαρκή ασφαλιστική κάλυψη. Οι καθημερινές σκληρές αγροτικές δραστηριότητες είναι συχνά εξαιρετικά επικίνδυνες και επίπονες - και μάλιστα σε συνθήκες δυσχερείς (εργασίες που εκτελούνται από μεμονωμένα άτομα χωρίς παρουσία τρίτων σε χώρους εξωτερικούς, εκτεθειμένους σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, χωρίς μέσα πρώτης βοήθειας και σε τοποθεσίες δυσπρόσιτες, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς ωράριο)».

Τα αγροτικά ατυχήματα που συμβαίνουν στη χώρα μας είναι διπλάσια από τα εργατικά! Αυτό προκύπτει από την πρώτη ελληνική μελέτη για τους τραυματισμούς αγροτών, που δείχνουν ότι κάθε χρόνο καταγράφονται στη χώρα μας περισσότερα από 38.000 αγροτικά ατυχήματα, ενώ τα εργατικά είναι περίπου 16.800.

Κύριες αιτίες τραυματισμού των αγροτών είναι οι πτώσεις και τα ατυχήματα με εργαλεία ή μηχανήματα, ενώ η συντριπτική πλειονότητα (90%) των τραυματιών είναι Έλληνες, και μάλιστα άνδρες (το 70% των τραυματιών). Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από μελέτη που έγινε στο Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (αναπληρώτρια. καθηγήτρια Ε. Πετρίδου, Προληπτική Ιατρική & Επιδημιολογία και ερευνήτρια Ν. Αλέξε, ΚΕΠΠΑ).

Tην ανάγκη ενίσχυσης της κοινοτικής πολιτικής για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των αγροτικών ατυχημάτων επισήμανε ο τότε ευρωβουλευτής κ. Γ. Γκλαβάκης (3-1-2005). Επικαλούμενος στοιχεία της Eurostat, ο κ. Γκλαβάκης είπε: «Ο αριθμός των ατυχημάτων είναι ιδιαίτερα μεγάλος σε σχέση με ατυχήματα κατά την εκτέλεση άλλων εργασιών. Για τις χρονιές 1995-2001 ειδικότερα ξεπερνούσαν ετησίως τα 318.000 (στην Ε.Ε.), φτάνοντας μάλιστα το 1999 τα 361.736. Δεδομένου ότι ένα μέρος ατυχημάτων, ειδικά σε απομακρυσμένες περιοχές φτωχότερων περιφερειών της E.E., πιθανόν δεν καταγράφεται, γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για μία πραγματική πληγή για τους ευρύτερους τομείς της γεωργίας και της υγείας των Eυρωπαίων».

Δεν γνωρίζουμε τα αποτελέσματα του προγράμματος Development of Public Health Indicators for Reporting Environmental & Occupational Risks Related to Agriculture & Fishery - DIRERAF (Ανάπτυξη Δεικτών Δημόσιας Υγείας για την Καταγραφή Περιβαλλοντικών & επαγγελματικών Κινδύνων στη Γεωργία & Αλιεία) που χρηματοδοτήθηκε από τη Γ.Δ. Υγείας & Προστασίας Καταναλωτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το Ίδρυμα «Στ. Νιάρχος», με συντονιστή το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι στόχοι του είχαν παρουσιαστεί τον Ιανουάριο του 2008.

Οι κίνδυνοι

Δύο από τους πιο επικίνδυνους χώρους εργασίας όσον αφορά τα καταγεγραμμένα επαγγελματικά ατυχήματα, συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων, θεωρούνται η γεωργία και η αλιεία. Επιπλέον, οι αγρότες αντιμετωπίζουν και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας (εκτός των τραυματισμών), όπως τα μυοσκελετικά, οι νεοπλασίες (φυτοφάρμακα, ήλιος) και οι διαταραχές της ψυχικής υγείας που εν πολλοίς οφείλονται στη φύση και τις συνθήκες της εργασίας τους.

Εκατοντάδες αγρότες κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους και ποτίζουν με το αίμα τους κυριολεκτικά τη γη που καλλιεργούν. Στη νομοθεσία υπάρχει η έννοια του εργατικού ατυχήματος: αν πάθει κάποιος κάτι στη δουλειά του, αποζημιώνεται. Ωστόσο, δεν υπάρχει η αντίστοιχη πρόβλεψη για το αγροτικό ατύχημα και θα πρέπει, ως πρώτο βήμα, να θεσμοθετηθεί. Ο ΟΓΑ θα πρέπει να αποζημιώνει τις οικογένειες των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους στο χωράφι. Αυτό προκύπτει και από εισήγηση στη Βουλή του κ. Α. Ροντούλη με αφορμή την τραγική απώλεια του Γ. Χαϊδούλη στην Αγιά τον Οκτώβριο του 2009.

Αν και ο νόμος προβλέπει την απόδοση αναπηρικής σύνταξης σε ασφαλισμένους του ΟΓΑ, δεν έχει ληφθεί μέριμνα, σε περίπτωση θανάτου του αγρότη από αγροτικό ατύχημα, για την αποζημίωση της οικογενείας του, όπως αντίστοιχα συμβαίνει στην περίπτωση εργατικού ατυχήματος (βουλευτής Ηρώ Διώτη, 10/11/2009).

«Κύριε διοικητά, με έκπληξή μου άκουσα στη Βουλή των Ελλήνων τον βουλευτή του ΛΑΟΣ κ. Α. Ροντούλη να θέτει το θέμα της ανυπαρξίας νομοθετικών ρυθμίσεων για την κάλυψη των περιπτώσεων αγροτικών ατυχημάτων. Σας παρακαλώ να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας θεσπίζοντας σχετικό νόμο ή προβαίνοντας στις αναγκαίες κανονιστικές ρυθμίσεις ούτως ώστε να καλυφθεί αμέσως αυτό το αδίκως υπάρχον κενό». (Επιστολή του υπουργού Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Α. Λοβέρδου προς τον διοικητή ΟΓΑ κ. Ε. Παπαγεωργόπουλο 21/1/2010)

Και οι αγρότες συνεχίζουν να τραυματίζονται (38.000 ετησίως στην Ελλάδα), να σκοτώνονται (;) ή να πεθαίνουν από επαγγελματικές (;) ασθένειες χωρίς καταγραφή ή προστασία, παρά μόνο μέσα από δημοσιεύματα εφημερίδων, εκτεθειμένοι στα οικονομικά συμφέροντα των φαρμακοβιομηχανιών και χωρίς επαρκή αγροτική επαγγελματική κατάρτιση.

Πηγή